Wyroby, suplementy, leki na zaparcia dla dzieci

Objawy zaparcia u malucha

Zatwardzenia u dziecka są bardzo częstą dolegliwością. Mówi się o nich, gdy częstotliwość oddawania stolca jest rzadsza niż raz na 3 dni. Wypróżnianie jest ponadto związane z dużym wysiłkiem, a maluch staje się rozdrażniony, płaczliwy i apatyczny. Zaparcia pojawiają się u 8-10% dzieci. 

Na szczęście, zdecydowana większość przypadków tego schorzenia ma charakter czynnościowy i przemijający, a co za tym idzie, nie jest związana z żadną poważną chorobą. Najczęściej rozwiązaniem problemu jest modyfikacja diety, aktywność ruchowa oraz podawanie leków na zaparcia.

Symptomy zatwardzenia nie ograniczają się często do rzadkiego wypróżniania (2 razy w tygodniu). Stolec dziecka z problemami jego wydalania jest znacznie obfitszy, co może powodować ból przy defekacji. Jest to związane z tym, że treść pokarmowa, która zbyt długo zalega w jelitach, absorbuje dużą ilość wody. Chory maluch może również znacznie częściej brudzić bieliznę.

Typowym zachowaniem dla dzieci cierpiących na zaparcia jest postawa retencyjna. Oznacza to nagłe zastyganie w bezruchu, krzyżowanie nóg i zaciskanie pośladków. Po przejściu uczucia parcia, maluch zazwyczaj wraca do wykonywania przerwanych czynności. W takich momentach można zaobserwować wzrost drażliwości. U ponad połowy niemowlaków można zauważyć ponadto lekkie krwawienie z odbytu. Nie rzadkim symptomem zaparć jest popuszczanie stolca. Ma ono miejsce u ok. 90% dzieci. 

Jedynie w 5% przypadków zaparcia mogą być konsekwencją poważnych schorzeń, w tym choroby Hirschsprunga, która objawia się wymiotami, brakiem apetytu, rozdęciem brzucha, czy też tryskającymi stolcami przy badaniu per rectum.

Przyczyny zatwardzeń u dzieci

Najczęściej, przyczyną pojawiania się zatwardzenia u dzieci są błędy żywieniowe popełniane przez rodziców oraz czynniki genetyczne. W mniejszym stopniu na zatrzymanie mas kałowych w jelitach wpływa stan emocjonalny. Prawidłowy jadłospis małego człowieka powinien być bogaty w świeże owoce i warzywa, które są źródłem błonnika. Substancja ta pomaga usunąć niestrawione resztki pokarmowe i toksyny z organizmu. Negatywnie na procesy trawienne wpływa spożywanie zbyt dużej ilości cukru, wysoko przetworzonych potraw, fast foodów oraz np. chrupek kukurydzianych. Niekorzystny jest także siedzący tryb życia, dlatego już od najmłodszych lat warto pielęgnować w dziecku zamiłowanie do aktywności fizycznej. W przeciwnym razie może pojawić się potrzeba sięgnięcia po leki na zaparcia. 

Leczenia zaparć u dziecka 

Istnieją dwa sposoby niwelowania zatwardzeń u dziecka – farmakologiczne i zabiegowe. Zaparcia o charakterze czynnościowym najczęściej leczy się za pomocą długotrwałego i kompleksowego postępowania dietetycznego. W niektórych przypadkach konieczne jest także wsparcie psychologa/terapeuty. 

Jednym z koniecznych kroków, które leżą po stronie lekarza, jest edukacja rodzica o dokładnym przebiegu schorzenia i o tym, co dzieje się w układzie pokarmowym jego dziecka. Kluczowe jest przeprowadzenie dokładnego wywiadu, uwzględniając przy tym nawyki żywieniowe. Diagnoza jest jednym z najważniejszych czynników, które pozwalają na szybkie wdrożenie odpowiedniego leczenia. Lek na zaparcia dla dzieci ułatwia w dość szybkim czasie pozbycie się dokuczliwego problemu, jednak w dłuższej perspektywie nie wolno zapominać o pełnowartościowej diecie i aktywności fizycznej. Czasami, po unormowaniu rytmu wypróżnień, konieczne jest kontynuowanie leczenia podtrzymującego. Wówczas zleca się stosowanie środków osmotycznych, w tym makrogoli i laktulozy.

Na rynku dostępnych jest wiele leków bez recepty na zaparcia dla dzieci. Warto zwracać uwagę na to, aby preparaty te miały naturalny skład. Najczęściej wyróżniają się one działaniem poślizgowym, co ułatwia wydalanie stolca. Jednym z rekomendowanych środków są czopki glicerynowe, które aplikowane są doodbytniczo. Przed wykonaniem tej czynności, należy nałożyć na dłonie rękawiczki jednorazowe i posmarować okolice odbytu cienką warstwą wazeliny. 

Domowe sposoby na zaparcia u dziecka 

Przed sięgnięciem po środki farmakologiczne, warto wypróbować kilku skutecznych, domowych metod na pozbycie się zaparć u dziecka.  Pierwszą z nich jest wprowadzenie do codziennego menu większej ilości warzyw i owoców, w tym roślin strączkowych. Warto jednak dodawać je do diety w sposób stopniowy, aby nie spowodować odwrotnego efektu – biegunki. Zaleca się, aby całkowicie wykluczyć napoje gazowane, które powodują wzdęcia.

Podobnie jak osoby dorosłe, dzieci powinny wypijać odpowiednią ilość płynów dziennie. Woda mineralna lub herbaty ziołowe/owocowe nawadniają organizm, co sprawia, że stolec ma miękką konsystencję. Ułatwia to wypróżnianie. Ważne jest jednak, aby napój nie zawierał w sobie cukrów ani kakao. 

Jeśli maluch ma problemy z regularną defekacją, konieczna jest nauka sadzania na nocnik lub korzystania z toalety o określonych porach, najlepiej porannych. Każdą taką próbę można odpowiednio nagradzać np. oglądaniem ulubionej bajki czy wspólnym czytaniem książki. Pobudzenie fizjologicznej perystaltyki jelit ułatwia systematyczna aktywność fizyczna. Warto wychodzić z dzieckiem na rower, długie spacery lub angażować w sporty zespołowe już od najmłodszych lat.

Psychologowie podkreślają, że dużym błędem jest karanie/krzyczenie za brak wyników siedzenia na toalecie lub nocniku. Szantaż emocjonalny bardzo negatywnie wpływa na delikatną psychikę malucha i w konsekwencji daje efekt odwrotny od zamierzonego. Dość często zdarza się, że zaparcie jest wynikiem problemów z rówieśnikami czy nauką w przedszkolu lub szkole. W takich przypadkach nie uniknie się pomocy terapeuty.

Jeśli leki na zaparcia ani domowe sposoby nie pomogą dziecku w wypróżnianiu, a ponadto pojawią się dodatkowe, niepokojące objawy, w tym np. nasilone bóle brzucha, szybka utrata masy ciała, wypadanie odbytnicy lub pęknięcie śluzówki odbytu, konieczna jest natychmiastowa wizyta u lekarza. Mogą one być sygnałem poważnych problemów zdrowotnych.