Kolki dziecięce – jak sobie z nimi radzić?

Czym są kolki dziecięce?

Nazwa kolka podchodzi z języka greckiego (colicos – ból jelit). Objawia się ona epizodami płaczu, wskazującego na dolegliwości bólowe. Często dzieci odczuwające dolegliwości związane z kolką dają znać o swoim samopoczuciu przez nawet kilka godzin. Kolki mogą występować pojedynczo lub przyjmować formę zespołów. Wówczas pojawiają się one co najmniej 3 razy w tygodniu i trwają minimum 3 godziny dziennie.

Kolka jelitowa u dzieci jest dość powszechnym zjawiskiem. Występuje ona u 5-19% maluchów w pierwszych miesiącach życia. Najczęściej pojawia się w godzinach wieczornych. Występuje i przechodzi nagle, bez żadnych czynników zewnętrznych.

Jak rozpoznać kolkę dziecięcą?

Kolki dziecięce objawiają się w bardzo charakterystyczny sposób. Najczęściej maluch czerwieni się na twarzy i podkurcza nóżki. Stałym objawem jest również płacz, który w wielu przypadkach trwa nawet kilka godzin. Zdarza się, że ustaje on nagle, bez wyraźnego powodu. Niekiedy nóżki błyskawicznie prostują się i sztywnieją. Po zbadaniu brzucha można wyczuć jego rozdęcie. Wszystko ze względu na zwiększone ilości gazów jelitowych.

Niektóre dzieci po kolce jelitowej wydalają również zielonego, śluzowatego stolca. Zaobserwowanie podobnych objawów może być wskazówką do wykonania dodatkowych badań. Kolkę rozpoznaje się poprzez wykluczenie niektórych symptomów charakterystycznych dla innych problemów powiązanych z funkcjonowaniem układu pokarmowego. To właśnie dlatego w razie zaobserwowania symptomów kolki należy zwrócić się do lekarza rodzinnego. Specjalista zajmie się m.in. wykluczeniem przyczyn chirurgicznych, czyli schorzeń wymagających szybkiej ingerencji zabiegowej. Kolka nie jest niebezpieczna, jednak powoduje nieprzyjemne dolegliwości dla malucha i jego opiekunów. Obecnie istnieją sposoby, dzięki którym możliwe jest złagodzenie bólu lub jego całkowite wykluczenie.

Co powoduje kolki dziecięce?

Nie ma jasnych danych na temat powodów występowania kolki dziecięcej. Może być to warunkowane genetycznie, choć przewiduje się także, że negatywny wpływ mają też konkretne nawyki, np. pozycja dziecka podczas karmienia. Rozważa się również powiązanie kolek z nietolerancją laktozy, zaburzeniami mikrobioty przewodu pokarmowego, niedojrzałością układu nerwowego czy niewłaściwymi technikami pielęgnacyjnymi. Niektórzy wskazują także na czynniki psychospołeczne czy wpływ dymu papierosowego pojawiającego się w otoczeniu malucha .

To właśnie takie pochodzenie kolek dziecięcych sprawia, że do ich leczenia wykorzystuje się różne sposoby. Mowa tu m.in. o zapewnieniu spokoju maluchowi, a także właściwych metodach karmienia czy podawaniu specjalnych preparatów.

Kolki dziecięce, czyli powszechny problem

Kolki dziecięce są bardzo powszechnym zjawiskiem. Pierwszy raz pojawiają się one zwykle w 2 lub 3 tygodniu życia malucha. Objawy stopniowo się nasilają, a następnie ulegają osłabieniu po około 3 miesiącach. Wraz z wiekiem tego typu problem pojawia się znacznie rzadziej. Badania na ten temat wskazują różne wartości procentowe, jednak są zgodne co do ogólnej tendencji występowania kolki dziecięcej.

Nie da się jednoznacznie wskazać czynników, które wpływają na występowanie kolki u danego dziecka. Często na ten fakt wpływają uwarunkowania genetyczne czy niewłaściwa dieta. Problemem może być też niewłaściwa technika karmienia, skutkująca dostawaniem się do przewodu pokarmowego zbyt dużych ilości powietrza.

Leki na kolkę dziecięcą

Na rynku znaleźć można preparaty stworzone z myślą o leczeniu kolki jelitowej. Bazują one przede wszystkim na substancji, jaką jest symetykon. Ma on za zadanie zmniejszyć napięcie powierzchniowe na granicy faz, dzięki czemu w układzie pokarmowym nie dochodzi do tworzenia się nadmiernej ilości gazu. Ze względu na wczesny okres występowania kolki jelitowej, leki tego typu są stosowane już u niemowląt w pierwszych tygodniach życia.

Leki na kolkę dziecięcą muszą być przepisane przez lekarza. Obecnie na rynku pojawiają się także preparaty, które nie wymagają dysponowania receptą. Wybór odpowiednich środków powinien zależeć przede wszystkim od zaawansowania problemu u danego dziecka. Warto, by decyzję o zastosowaniu konkretnych preparatów podjął lekarz. Czasem płacz charakterystyczny dla kolki może wiązać się z innymi, poważniejszymi problemami zdrowotnymi, dlatego niekiedy konieczne jest wykonanie dodatkowych badań.

Preparaty na kolkę dziecięcą

Sposoby na kolki u dzieci to także stosowanie preparatów dostępnych bez recepty. Wśród nich pojawiają się środki, które mają za zadanie pomagać w odpowiednim funkcjonowaniu jelit. Bazują one na takich substancjach czynnych, jak np. makrogol. Służą one m.in. do walki z bólami brzucha, zaparciami, a także problemami bezpośrednio powiązanymi z ząbkowaniem, alergiami, dolegliwościami po szczepieniach czy w infekcjach.

Preparaty na kolkę dziecięcą są tworzone z myślą o najmłodszych pacjentach. To właśnie dlatego powalają one na stosowanie nawet u noworodków. Wiele z takich środków można wykorzystać również u starszych dzieci. Należy dawkować je zgodnie z zaleceniami producentów, by było to w pełni bezpieczne. Preparaty tego typu pomagają poradzić sobie z dolegliwościami bólowymi, które często są przyczyną ciągłego płaczu, niekiedy trwającego nawet kilka godzin.

Oprócz tego w niektórych preparatach na kolkę u dzieci stosuje się również naturalne zioła i podobne składniki. Mowa tu o koprze włoskim, mięcie, anyżu itd. Wybór odpowiedniego preparatu powinien zależeć przede wszystkim od typu dolegliwości u danego pacjenta. Każdorazowo warto konsultować przyjmowane preparaty z lekarzem. Może on wskazać, które z nich będą bezpieczne i wykazują największą skuteczność w danym przypadku.

W jakich formach są dostępne preparaty na kolki u dzieci?

Suplementy diety i leki na kolkę u noworodka są dostępne w wielu formach. Wśród nich pojawiają się przede wszystkim środki w postaci:

• kropli,
• czopków,
• saszetek.

Lek na kolkę u niemowlaka musi mieć taką formę, by pozwalał on na bezproblemowe podanie najmłodszym pacjentom. Problem ten pojawia się u dzieci w pierwszych tygodniach życia. W tym czasie maluch nie jest w stanie przełykać tabletek, kapsułek itd. Krople, czopki czy saszetki z proszkiem do rozpuszczenia w wodzie lub mleku są zdecydowanie łatwiejsze do podania dzieciom w wieku od 1 do 3 miesiąca życia.

Poszczególne preparaty na kolki dla dzieci różnią się od siebie także stężeniem substancji czynnej w konkretnej objętości produktu. W przypadku najmłodszych dzieci dobrym wyborem są te środki, które należy podawać w niewielkich ilościach. To właśnie dlatego ogromną popularnością cieszą się krople doustne. Zawierają one skoncentrowaną substancję czynną. Jeśli maluch nie chce przyjmować leków podawanych doustnie, jedynym rozwiązaniem mogą być czopki.

Inne sposoby na kolkę

Istnieją również inne praktyki, które mogą pomóc poradzić sobie z kolką u dzieci. Nie są one powiązane bezpośrednio z przyjmowaniem preparatów leczniczych i suplementów diety, a zmianą pewnych nawyków. Kolka często pojawia się w wyniku dostania się zbyt dużej ilości powietrza do układu pokarmowego podczas karmienia. Z tego powodu wśród najpopularniejszych sposobów na poradzenie sobie z tym problemem można wyróżnić:

• zmianę pozycji podczas karmienia dziecka – wielu rodziców decyduje się na odchylenie głowy niemowlęcia lekko do tyłu. W ten sposób możliwe jest zmniejszenie tempa przełykania, co minimalizuje ryzyko zakrztuszenia i łapczywego połykania pokarmu wraz z powietrzem,
• kontrolowanie sposobu ssania – niektóre dzieci mają problem z obejmowaniem ustami całej brodawki. Warto korygował położenie ust dziecka, by w trakcie ssania nie połykało ono zbyt dużych ilości powietrza,
• ciepłe okłady w trakcie ataków kolki – ciepłe okłady lub kąpiele powodują rozluźnienie mięśni, co może przyczynić się do zmniejszenia dolegliwości bólowych i napięcia,
• częstsze karmienie mniejszymi porcjami – sposobem na kolkę u dziecka może być również częstsze karmienie mniejszą ilością pokarmu.

Wymienione sposoby na kolkę nie zawsze muszą być skuteczne. Trzeba bowiem pamiętać, że organizm każdego dziecka jest inny. Z tego powodu często konieczne jest przetestowanie co najmniej kilku praktyk, a niekiedy wdrożenie leczenia farmakologicznego. Każdorazowo dobrym pomysłem jest pozostawanie pod stałą kontrolą lekarza. Specjalista może przepisać leki na receptę lub zalecić stosowanie środków dostępnych od ręki.

Kolka jest dolegliwością, która pojawia się zwykle jedynie w pierwszych tygodniach życia, a z czasem przechodzi. Z tego powodu najczęściej stosuje się leczenie typowo objawowe. Ma ono za zadanie uśmierzyć ból i inne dolegliwości odczuwane przez dziecko. Szybkie sposoby na kolkę są również odciążeniem dla rodziców, którzy muszą poradzić sobie z wielogodzinnym płaczem malucha.

Czy kolki dziecięce przechodzą same?

Kolka dziecięca wiąże się przede wszystkim z płaczem, który jest uciążliwy zarówno dla rodziców, jak i samego dziecka. To właśnie dlatego wiele osób szuka skutecznych sposobów na poradzenie sobie z tym problemem. Kolka dziecięca jest jednak charakterystyczna przede wszystkim dla pierwszych trzech miesięcy życia i nie dotyczy ona wszystkich noworodków.

Z czasem kolka dziecięca występuje coraz rzadziej. U dzieci w wieku kilku miesięcy zanika ona niemal całkowicie. Sposoby na kolkę dziecięcą pomagają jednak na zapewnienie odpowiedniego komfortu maluchowi, a także jego rodzicom. Z tego powodu tak dużym zainteresowaniem cieszą się preparaty stworzone z myślą o dzieciach z tym problem oraz metody pozwalające na zmniejszenie ryzyka jego wystąpienia.

Zapobieganie kolkom u małych dzieci

Występowanie kolki może być uwarunkowane genetycznie, jednak istnieją praktyki stosowane w celu zapobiegania tego typu problemom. W niektórych przypadkach są one skuteczne, zwłaszcza jeśli chodzi o niewłaściwe przyjmowanie pokarmu, skutkujące dostawaniem się nadmiernych ilości powietrza do układu pokarmowego malucha. Wielu rodziców decyduje się na zapobieganie kolkom u dzieci poprzez:

• pilnowanie wielkości dziurka w smoczku – w smoczkach w butelkach znajdują się otwory. Nie powinny być one zbyt duże. Warto dbać także o to, by cały element był wypełniony mlekiem. Na rynku znaleźć można także specjalne butelki antykolkowe, zapobiegające nadmiernemu połykaniu powietrza,
• odbijanie – warto pamiętać, by po jedzeniu trzymać dziecko na ramieniu do momentu odbicia. Nie zdarza się to jednak zawsze,
• odpowiednie trzymanie dziecka – istnieje tzw. chwyt kolkowy, który polega na ułożeniu dziecka na przedramieniu, brzuchem do dołu. Głowa powinna opierać się wówczas na dłoni, a ręce – zwisać po bokach,
• masowanie brzucha – brzuch należy masować ruchem okrężnym, zgodnie ze wskazówkami zegara. Warto delikatnie dociskać dłoń. Ma to na celu pobudzenie jelit do pracy i ich rozkurczenie. Masowanie brzucha działa uspokajająco. Warto praktykować go nawet kilka razy w ciągu dnia.

Nie istnieje jeden skuteczny sposób na kolki u noworodka. Wszystko zależy od dolegliwości danego dziecka oraz nasilenia problemu. Warto wprowadzać praktyki, które potencjalnie mogą doprowadzić do ograniczenia ryzyka wystąpienia kolki. Jeśli dolegliwości są już nasilone, konieczne może okazać się zastosowanie leków. Kolka dziecięca jest bardzo powszechnym problemem, dlatego na rynku pojawia się coraz więcej preparatów, które mają za zadanie łagodzić ból i dyskomfort najmłodszych pacjentów.